توکن، سکه، ارزدیجیتال و ارز مجازی لغاتی هستند که در دنیای تراکنش های دیجیتال به آنها برخورد میکنیم.اما سوال اصلی اینجا مطرح میشود که بین این مفاهیم تفاوت وجود دارد؟ به طور خلاصه بایستی بگوییم: بله، وجود دارد. در واقع تفاوت­ های کلی و جزئی بین همه این اصطلاحات وجود دارند. به عنوان مثال، بانک جی­پی­مورگان چیس سکه JPM خود را در زمان انتشار به عنوان یک «سکه دیجیتال» معرفی کرد، در حالیکه لیبرای فیسبوک به عنوان «رمزارز» خالص معرفی شد. از قضا، شاید به همین دلیل باشد که تنظیم ­کنندگان مقررات در سراسر جهان  تا این اندازه نسبت به لیبرا حساسیت پیدا کرده و نسبت به آن متعجب شدند. با این وجود گر چه سکه JPM و لیبرا از نظر طراحی متفاوت هستند، اما کارشناسان تمرکز زدایی سریعاً هر دوی آنها را از زمره رمزارز خارج کرده و آنها را در زمره پول مجازی یا ارز دیجیتال برشمردند. دلیل اصلی این کارشناسان برای عدم پذیرش آنها به عنوان رمزارز به مدیریت این پول­‌ها توسط شرکت‌ها و در نتیجه متمرکز بودن آنها بازمی­گردد. متأسفانه، این کار به همین سادگی نیست. اگرچه تمرکز زدایی ایدئولوژی اصلی رمزارزها است، اما برخی از رمزارزها نیز می­توانند تا حد خاصی متمرکز باشند.

رمزارز چیست؟

رمزارز عبارتست از یک ارز دیجیتال یا مجازی (تفاوت­ های ظریف بین آنها در ادامه مقاله بحث خواهند شد) که با رمزنگاری قوی ساخته شده است و همین امر موجب امنیت بالا و ثبات آن می­شود. اغلب رمزارزها بر فناوری بلاک‌چین مبتنی هستند. فناوری بلاک‌چین همانند یک دفتر­کل گسترده است که توسط یک شبکه غیرمتمرکز متشکل از رایانه­ ها اداره می­شود. با این حال، ایجاد رمزارزهای بدون بلاک‌چین نیز از نظر فنی امکان­پذیر است. در واقع دیجی­ کش، به عنوان یکی از اولین روش­ های پرداخت الکترونیکی رمزنگاری­ شده که در اوایل دهه 1990 منتشر شد، فاقد بلاک‌چین بود. برای اینکه به پیچیدگی موضوع پی ببرید بایستی بدانید رمزارزهای (مبتنی بر بلاک‌چین) مرسوم و مدرن نیز دارای زیرمجموعه­ هایی در میان خود هستند. توجه داشته باشید که NEO یک سکه است، در حالی که باینانس کوین در واقع یک توکن است. همانطور که ملاحظه می کنید، سردرگمی زیادی در فضای رمزنگاری پیرامون این اصطلاحات وجود دارد. بنابراین ما در این مقاله سعی می­کنیم تا این اصطلاحات را از هم تفکیک کنیم.

سکه چیست؟

سکه­ های دیجیتالی که بومی بلاک‌چین خودشان هستند.بیت­ کوین، مونرو و اتر همگی نمونه­ هایی از سکه­ های رمزارز هستند.

وجه اشتراک این سکه ها چیست؟

همه آنها در دفاتر مستقل خودشان قرار دارند: بیت‌­کوین در بلاک‌چین اصلی بیت­‌کوین کار می­کند؛ اتر در بلاک‌چین اتریوم مورد استفاده قرار می­گیرد، مونرو در بلاکچین مونرو قرار دارد و ضمنا همه آنها از امکان ارسال، دریافت یا استخراج برخوردارند.  همانگونه که از نامشان پیداست، سکه­ ها دارای ویژگی­ های مشابه پول هستند: آنها قابل معاوضه، قابل تقسیم و قابل حمل بوده و منابع آنها محدود است. بنابراین، سکه های رمزارز به طور معمول با هدف استفاده همانند پول فیزیکی ایجاد می­شوند: برای پرداخت وجوه کالاها یا خدمات (اگرچه کاربرد آن در خرده فروشی با کندی همراه بوده است). البته استثناهایی نیز وجود دارد: اگرچه اتر تمام ویژگی­ های یک سکه را دارد، اما عملکرد آن فراتر از نقش «پولی» آن است، چرا که برای تسهیل معاملات از طریق بلاک‌چین اتریوم نیز مورد استفاده قرار می­گیرد. همچنین سکه­ هایی نیز وجود دارند که اصطلاحا آلت‌کوین‌نامیده می­شوند. آنها این نام را به دلیل ایفای نقش جایگزین برای بیت­‌کوین (رمزارز اصلی) کسب کرده ­اند. بسیاری از آلت‌کوین ­ها از بیت­‌کوین منشعب شده­­‌اند و توسعه آنها از طریق پروتکل منبع­ بازبیت­‌کوین بوده است (مثلا لایت‌کوین و دوج‌کوین). هر چند که مونرو و اتریوم بر مبنای بلاک‌چین­ های کاملا جدید ایجاد شده ­اند اما عبارت آلت‌کوین به آنها نیز اطلاق می­گردد. بنابراین برای تعریف آلت‌کوین باید از این پرسش استفاده کنیم: آیا این سکه رمزارز یک بیت ­کوین نیست ولی از بلاک‌چین خودش استفاده می­کند(به عبارت دیگر غیر از بلاک چین اصلی)؟ اگر جواب مثبت باشد، آنگاه آن رمزارز یک آلت‌کوین است.

توکن چیست؟

 دارایی­ های دیجیتالی که قابلیت استفاده در داخل اکوسیستم یک پروژه معین را دارند. تمایز اصلی میان توکن­ها و سکه­ ها این است که توکن برای عملیات خود به یک بستر بلاک‌چین دیگر نیاز دارد. اتریوم، عمدتا به دلیل برخورداری از قراردادهای هوشمندی، متداول ­ترین پلتفرم برای ایجاد توکن است. توکن­ های ایجاد شده در بلاک‌چین اتریوم معمولاً با عنوان توکن­های ERC-20 شناخته می­شوند (مثلا تتر به عنوانمحبوب­‌ترین سکه پایدار ) . از جمله سایر پلتفرم­ های توکن­ ها می­توان به NEO یا Waves اشاره کرد. هر چند که از سکه­ ها نیز همانند کوین­ها می­توان برای اهداف پرداخت استفاده کرد (اصطلاحا توکن­‌های ارز)، اما هدف توکن­ ها با هدف سکه ­ها متفاوت است. بسیاری از توکن­‌ها با هدف استفاده در اپلیکیشن ­های غیرمتمرکز (DApps) و شبکه ­های آنها ایجاد می­شوند. با این حال، آنها را توکن­ های سودآور می­نامیم. هدف اصلی آنها عبارتست از ایجاد دسترسی دارنده به کارکرد پروژه است مثل توکنBAT. (BAT یک توکن ERC-20 است.یعنی پلتفرم بلاکچین آن اتریوم است) که برای تقویت تبلیغات دیجیتال ساخته شده است. تبلیغ­ کنندگان تبلیغات را با استفاده از توکن های BAT خریداری می­کنند؛ سپس این تبلیغات برای جبران خدمات میزبانی تبلیغات و همچنین مشاهده، در بین ناشران و کاربران مرورگر توزیع می­شوند.

بیشتر بخوانید : نگاهی به ۵۰ ارز دیجیتال برتر ؛ ارزهای دیجیتال در یک نگاه!

توکن امنیتی چیست؟

توکن­ هایی به نام «توکن امنیتی» نیز وجود دارند که اساساً نشان ­دهنده سرمایه­ گذاری یک شخص در یک پروژه هستند. اگرچه آنها از محل استارت­اپ پروژه برای خود ارزش کسب می­کنند، اما دارندگان این توکن‌­ها مالک واقعی این استارت­آپ نیستند. مردم این توکن‌­ها را فقط به دلیل امید به افزایش قیمت در آینده خریداری می­کنند کل ماجرای رونق عرضه اولیه سکه از همین قرار بوده است و متاسفانه مردم توکن­های امنیتی را در پوشش توکن­‌های سودآور خریداری می­کردند.  به طور معمول، اوراق بهادار تحت نظارت دقیق نظارتی قرار دارند و سیاست­ های کامل شناسایی مشتری در مورد آنها اجرا می­شود؛ اما این سیاست در مورد عرضه اولیه سکه اجرا نشد.

ارز مجازی و ارز دیجیتال چیست؟

در اینجا موضوع بسیار ساده ­تر از موضوع تفاوت بین سکه و توکن است. ارز دیجیتال یک اصطلاح سرشاخه است که برای توصیف همه انواع پول الکترونیک استفاده می­شود (از ارز مجازی گرفته تا رمزارزها که البته آنها نیز دقیقا مشابه یکدیگر نیستند). مفهوم ارزهای دیجیتال برای اولین بار در سال 1983 در یک مقاله تحقیقاتی توسط دیوید چوم مطرح و  بعداً توسط وی در قالب دیجی­ کش پیاده ­سازی شد. ویژگی بارز ارزهای دیجیتال این است که این ارزها فقط به صورت دیجیتال یا الکترونیکی وجود دارند و برخلاف یک اسکناس یا یک سکه واقعی دلار جنبه ناملموس دارند. مالکیت یا هزینه­ کرد آنها فقط از طریق کیف پول­ های الکترونیکی یا شبکه­ های مرتبط به هم و معین صورت می­گیرد.به طور معمول، هیچ واسطه ای (هیچ بانکی) وجود ندارد، به همین دلیل تراکنش­ها به صورت فوری انجام می­شوند و کارمزد تراکنش بسیار اندک و در حد ناچیز است. خبر خوب: دو عبارت ارز دیجیتال و پول دیجیتال تفاوتی با هم ندارند.

معرفی ارز مجازی

سکه­ ها، توکن­ها و ارزهای مجازی همگی زیرمجموعه ارزهای دیجیتال هستند. ارز مجازی با وجود اینکه از جنبه تعریفی دیجیتال محسوب می­شود اما ماهیتی کاملا متفاوت دارد. طبق تعریفی که بانک مرکزی اروپا برای اولین بار از این واژه را در سال 2012 ارائه کرد، ارز مجازی عبارتست از «یک پول دیجیتال که در یک محیط فاقد مقررات توسط توسعه ­دهندگان آن صادر و کنترل می­شود و به عنوان روش پرداخت در میان اعضای یک جامعه مجازی خاص استفاده می­شود.» می­توان از پول ­های مورد استفاده دربازی­‌های ویدیویی به عنوان یک مثال شاخص از ارزهای مجازی که مبتنی بر رمزارز نیستند نام برد: به طور مثال  توکن­های بازی World of Warcraft ، کارت­های نقدی بازی GTA Online یا امتیازات FIFA از بازی معروف EA Sport . این توکن­ها، امتیازات یا کارت­های نقدی معمولاً در محیط همان بازی وجود دارند و برای باز کردن قفل محتویات پاداش بازی از جمله امکانات یا انیمیشن­های جدید مورد استفاده قرار می­گیرند.  بنابراین، ارزهای مجازی برخلاف پول عادی یا حتی ارزهای دیجیتال خاص، توسط بانک مرکزی یا سایر مراجع قانون گذاری بانکی صادر نمی­شوند که همین امر نشانگر نوسان حاکم بر آن­هاست. بنابراین، رمزارزها کاملاً با ارزهای مجازی متفاوت هستند و علیرغم اینکه هر دوی آنها در طبقه گسترده ­تری به نام ارزهای دیجیتال قرار  می­گیرند اما حداقل طبق AP Stylebook نبایستی آنها را در یک دسته ­بندی مشترک قرار دهیم.

بیشتر بخوانید : نگاهی به ۵۰ ارز دیجیتال برتر ؛ ارزهای دیجیتال در یک نگاه!

آیا این تعاریف جهانی هستند؟

با توجه به اینکه این فضا دائما در حال تکامل است، جواب این سوال منفی است. همانطور که می­دانیم عمر رمزارزها به شکل کنونی حدودا ده سال است، این در حالی است که توجه اغلب نهادهای دولتی صرفا سه تا پنج سال است که به این موضوع معطوف شده است. این توجه از زمانی آغاز شد که محبوبیت و ارزش بیت­‌کوین افزایش چشمگیری پیدا کرد. شایان ذکر است که لیبرای فیسبوک نیز اخیراً شور و هیجان زیاد جدیدی را در میان ناظران مالی ایجاد کرده است: در حال حاضر برخی از کشورها گروه­ های ویژه­ای را تشکیلمی­دهند تا در خصوص ماهیت لیبرا و نحوه تنظیم ­مقررات آن بحث کنند. بنابراین تعاریف مربوط به رمزارز از یک حوزه قضایی به حوزه قضایی دیگر و حتی در درون یک حوزه قضایی واحد نیز متفاوت از یکدیگر هستند. فقط در ایالات متحده، پنج آژانس نظارتی مختلف با توجه به حدود صلاحیت خود، رمزارز را به پنج روش مختلف تعریف می­کنند. بر همین اساس، آی آر اس (خدمات درآمد داخلی) رمزارز و اکثر ارزهای مجازی دیگر را به عنوان دارایی در نظر می­گیرد، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آنها را نمادی از اوراق بهادار می­داند، و شبکه اجرای جرایم مالی معتقد است که رمزارزها همانند پول هستند. ضمنا قانون خدمات پرداخت ژاپن که چارچوب نظارتی این کشور بر رمزارز است، رمزارز را به عنوان ارزش مالکانه تعریف می­کند. رئیس بانک مرکزی روسیه نیز زمانی بیت­‌کوین را “جانشین ارز” نامید. همچنین با توجه به اینکه این فضا با سرعت سرسام­ آوری در حال تکامل است  و نهادهای تنظیم­ مقررات عموما از این فضا عقب می­مانند دور از ذهن نیست که قبول کنیم اصطلاحات جدیدی برای ارزهای دیجیتال در آینده به وجود خواهند آمد. این نکته بر اهمیت  به­ روز بودن کامل در زمینه اصطلاحات فعلی می ­افزاید.